Generic filters
Exact matches only
Generic filters
Exact matches only
Generic filters
Exact matches only

Inleiding


De behandeling van vasculitis bestaat uit een zogenaamde inductietherapie (de eerste drie tot zes maanden) gevolgd door een onderhoudstherapie die over het algemeen zeker twee jaar duurt.

Er kunnen daarbij twee routes worden gevolgd om het overactieve afweersysteem tot rust te brengen. Bij de een wordt tijdens de inductietherapie gebruik gemaakt van cyclofosfamide (Endoxan®), bij de ander wordt Rituximab (Mabthera®) gebruikt.

Tot een aantal jaren geleden was als inductietherapie alleen cyclofosfamide beschikbaar en werd voor de onderhoudstherapie vooral azathioprine (Imuran®) gebruikt. Met de opkomst van de zogenaamde biologicals heeft ook rituximab zich bewezen als een goede kandidaat voor de inductietherapie en tevens als medicijn voor de onderhoudstherapie. Op dit moment lijken beide benaderingen vergelijkbaar wat betreft effectiviteit en het optreden van bijwerkingen. De verwachting is dat rituximab in de toekomst steeds vaker zal worden gebruikt.

Screening

Omdat er zoals hierboven geschetst twee mogelijke behandelroutes zijn wordt eerst gekeken welke van de twee voor u het meest geschikt is. Als het gaat om de keuze voor Rituximab wordt voorafgaand aan de behandeling onderzocht  of u in aanmerking komt voor de behandeling en of de behandeling voor u veilig is. Dit houdt onder meer in dat u gescreend wordt op een in het verleden doorgemaakte TBC en hepatitis infectie.

Een wat langzame start


Rituximab werkt langzaam in, het duurt meestal 1 tot 2 maanden voordat de effecten zichtbaar zijn, met name in bloedonderzoek. Meestal duurt het ook enkele weken voordat u het effect merkt op activiteit van de ziekte.

Werking - Toediening en Bijwerkingen

  • Werking

    MabThera® (rituximab) is een monoklonaal antilichaam, dat zeer specifiek bepaalde witte bloedcellen, de zogenaamde B-lymfocyten herkent. Na binding aan deze B-lymfocyten worden deze door het eigen afweersysteem vernietigd.

    B-lymfocyten maken deel uit van het afweersysteem. Het zijn verdedigers tegen ongewenste infecties. Bij vasculitis is er onder andere sprake van een overmatige activiteit van deze B-lymfocyten. Vermindering van het aantal B-lymfocyten en de daarmee gepaard gaande daling van ANCA-antistoffen kan daarom de ziekte tot rust brengen.

  • Toediening

    Het toedienen van rituximab vindt plaats in het ziekenhuis en gebeurt door middel van een infuus. Dit infuus neemt gemiddeld 4 à 5 uur in beslag. De eerste behandeling met rituximab bestaat meestal uit 2 infusen, gegeven met een interval van 2 weken. Afhankelijk van de mate van de ziekteactiviteit wordt meestal na 6-12 maanden opnieuw tweemaal een infuus toegediend.

    De behandeling met rituximab wordt meestal gecombineerd met andere medicijnen zoals prednisolon.

    Patiënten krijgen bij het toedienen van rituximab een zogenaamde waarschuwingskaart mee naar huis met daarop een aantal belangrijke adviezen.
    De kaart staat ook op deze website in de sectie BIBLIOTHEEK - OVERIGE ARTIKELEN . U kunt ook de waarschuwingskaart hier direct bekijken.

  • Bijwerkingen

    Indien er een ongewenste reactie of bijwerking optreedt, gebeurt dit meestal tijdens het inlopen van het infuus.

    • Mogelijke bijwerkingen/reacties tijdens het infuus zijn: jeuk, kortademigheid, koorts, rillingen, huiduitslag en/of bloeddrukschom- melingen. Om de kans op bijwerkingen te verkleinen, worden voorafgaand aan ieder infuus, een anti-allergiemiddel, prednison en paracetamol toegediend. Mocht u toch last krijgen van de bijwerkingen, dan kan de toediening van rituximab vertraagd of onderbroken worden.
    • Patiënten die rituximab gebruiken, hebben een iets grotere kans op infecties. Neem daarom altijd de temperatuur op wanneer u zich ziek voelt. Neem bij koorts of andere tekenen van infectie, bijvoorbeeld een pussend wondje, altijd contact op met uw behandelend arts.


     

    Hersenen


    BELANGRIJK

    • Een zeer zeldzame maar ernstige bijwerking van rituximab is het optreden van een herseninfectie.
      Mocht u last hebben van één of meerdere van de volgende symptomen, neem dan onmiddellijk contact op met uw arts:
    • geheugenverlies;
    • moeite met nadenken;
    • moeite met lopen;
    • vermindering/verlies van gezichtsvermogen.

    vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding


    Over het gebruik van rituximab tijdens zwangerschap zijn onvoldoende gegevens bekend. Overweegt u een zwangerschap of wilt u borstvoeding geven, overleg dan eerst met uw behandelend arts. Vanwege de lange werkingsduur van rituximab geldt dit tot 12 maanden na uw laatste behandeling met rituximab.

    Vaccinaties


    Vaccinatie moet minstens 4 weken voor de eerste behandeling met rituximab plaatsvinden. In het algemeen is de effectiviteit van vaccinaties sterk verminderd gedurende meerdere maanden nadat rituximab is toegediend. De griepvaccinatie (griepprik) wordt geadviseerd bij rituximab en kan ook veilig worden toegediend. Voor wat betreft overige vaccinaties kunt u het best eerst met uw behandelend arts overleggen.

    Operaties en andere ingrepen


    Op theoretische gronden bestaat er bij het gebruik van rituximab een verhoogd risico op postoperatieve infecties en een vertraagde wondgenezing. Algemeen is het advies om niet eerder dan 3 maanden na de laatste rituximab toediening een (geplande) operatie (of andere ingreep) te ondergaan. Met de volgende rituximab toediening dient gewacht te worden totdat de wond genezen is

Extra informatie


Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) heeft in 2017 in samenwerking met  de producent Roche een brochure gemaakt die gaat over het minimaliseren van het risico voor patiënten die worden behandeld met rituximab. De brochure staat op deze website in de sectie BIBLIOTHEEK - OVERIGE ARTIKELEN.  U kunt ook de CBG brochure hier direct bekijken.

Tot slot:

Mensen met vasculitis gebruiken vaak verschillende medicijnen. Het gelijktijdig gebruik van verschillende medicijnen is niet altijd veilig. Licht daarom altijd uw huisarts en apotheker in over uw behandeling met rituximab en vertel wanneer u het laatste infuus heeft gehad

Bronnen: de firma Roche en de Patiëntenbrochure van het Maaststad Ziekenhuis te Rotterdam
Deze pagina is voor het laatst bijgewerkt op 2 augustus 2018.
De tekst is op haar medisch inhoudelijke correctheid getoetst en akkoord bevonden door dr. M.A. van den Dorpel, internist-nefroloog en Dr. M.R. Kok, reumatoloog, beiden verbonden aan het Maasstad Ziekenhuis Rotterdam.

meer informatie over dit medicijn vindt u op de website van apotheek.nl

Logo apotheek.nl