Generic filters
Exact matches only
Generic filters
Exact matches only
Generic filters
Exact matches only

In ernstiger gevallen kunnen de verstoppingen zich ook chronisch voordoen in de neusbijholten. Dit kan gepaard gaan met ernstige hoofdpijn. Ook daar kan de vernevelaar verlichting brengen, tenzij deze verstoppingen heel ernstig zijn. Bij mensen zonder systeemvasculitis wordt in het geval van ernstige chronische verstoppingen nog wel eens een operatie uitgevoerd. Dan wordt de doorgang tussen de bovenkant van de neus en de bijholten verwijd, zodat de proppen gemakkelijker van de bijholte naar de neus kunnen. In het schot tussen de bovenkant van de neus en de beide bijholten wordt dan een stuk bot weg geboord. Zo'n operatie moet erg nauwkeurig gebeuren, om de dunne scheidingswand naar de hersenen niet te beschadigen. De operatie gebeurt inwendig via de neusingangen. De KNO-arts kan met een endoscoop precies volgen of de boor naar de goede plek gaat.

Bij vasculitispatiënten is deze operatie vaak geen optie, omdat het kraakbeen en het bot in het bovenste neusgebied meestal ernstig zijn aangetast (necrose). Dat maakt opereren moeilijk, zo niet onmogelijk. Daarbij komt dat de problemen met de bijholten ook vaak samenhangen met het slechte functioneren van de neusslijmvliezen. Daar kan operatief niets aan worden gedaan. Alleen vernevelen biedt dan wat soelaas.

Neusdouche

Door de aantasting van het slijmvlies kunnen er korsten of proppen in de neus ontstaan. Als dit niet al te erg is kan een neusspoeling helpen. Het is het beste om een fysiologische zoutoplossing te gebruiken Dit is een oplossing in water van ongeveer 8 mg zout (NaCl) per ml, die verkrijgbaar is bij de apotheek.
U kunt ook zelf een zoutoplossing maken: Los 1 theelepeltje keukenzout op in een glas (200 ml) lauwwarm water.
De - fysiologische - zoutoplossing kan worden ingegoten of opgesnoven met behulp van een (thee)lepel. Ook kunt u druppelen met een pipet (verkrijgbaar bij de apotheek). Eventueel kan een eenvoudige neusdouche (circa € 10) worden aangeschaft.
Een neusdouche werkt echter niet als de neus bovenin ernstig verstopt is door de korstvorming. In dat geval kan het soms nog helpen om met een eenvoudige injectiespuit (zonder naald) de fysiologische zoutoplossing in de neus te spuiten. De waterstraal heeft dan meer kracht.


Neusvernevelaar

Als laatste alternatief is er de elektrische neusvernevelaar. De RinoFlow is daar een voorbeeld van. Het is een vernevel- en spoelsysteem, dat gebruikt wordt voor de bovenste luchtwegen. Het toestel vernevelt een grote hoeveelheid druppels, die terechtkomen op het slijmvliesoppervlak in de neus en binnen in diverse holten. Hierdoor kunnen korsten, ingedroogde slijmresten, bloed- en ontstekingsresten gemakkelijk worden losgeweekt. Door de douchewerking spoelen deze resten met de vloeistof naar buiten. Neusvernevelaars zijn te huur of te koop. De kosten daarvan worden voor vasculitispatiënten niet vergoed door het ziekenfonds en ook niet door de particuliere ziektekostenverzekeringen. Ook de aanvullende verzekeringen voorzien hier niet in. Dat komt omdat er geen medicijnen mee worden verneveld, maar slechts een fysiologische zoutoplossing. Sommige mensen hebben echter na lang aandringen of door tussenkomst van hun specialist toch kans gezien om de vernevelaar vergoed te krijgen.

Traanbuisjes

Een veel voorkomend probleem bij patiënten met systeemvasculitis - in het bijzonder met GPA/(Wegener) - zijn verstopte traanbuisjes. Die lopen van de ooghoeken naar de neus en voeren het traanvocht af. Er zijn verschillende testen om na te gaan of de traanbuisjes geheel of gedeeltelijk verstopt zijn.

In het Rotterdamse Erasmus Ziekenhuis heeft men verschillende soorten operaties aan de traanbuisjes uitgeprobeerd. Daaruit bleek dat ballonkatheterisatie (een soort dotterbehandeling) van binnenuit met aansluitend plaatsing van een siliconenbuisje, meestal niet afdoende werkt. Bij 70% van de patiënten waren na een jaar de traanbuisjes weer helemaal en bij 20% weer gedeeltelijk verstopt.

Het resultaat van een operatie via de endoscoop, waarbij vanuit de neus de traanbuisjes operatief worden verwijd, werkt vrij goed als de doorgangen zo wijd mogelijk worden gemaakt. Bij systemische ziekten, zoals systeemvasculitis, werkt zo'n endoscopische operatie echter minder goed. Er is namelijk een groot risico dat de traanbuisjes na 1 jaar weer dicht zitten. Bij systemische ziekten geeft de operatie aan de traanbuisjes van buitenaf nog het beste resultaat. Helaas biedt ook dit niet altijd een oplossing. Een laatste optie is om bij zo'n externe operatie van de traanbuisjes, na het verwijden buisjes te plaatsen. Die zitten daar dan ongeveer een jaar. Daarna is het resultaat vaak blijvend goed.

Zadelneus

Het neuskraakbeen van vooral GPA/(Wegener) patiënten kan zodanig worden aangetast, dat er een zadelneus ontstaat. Het kraakbeen in de neusbrug sterft af en er ontstaat daar een gat. Aan de buitenkant is dat te zien omdat er een deuk in de neus ontstaat. Vaak kan een zadelneus worden hersteld met behulp van plastische chirurgie. Voordat dit gebeurt moet de systeemvasculitis eerst tot rust zijn gekomen; de ziekte moet in remissie zijn. Om de neusbrug te herstellen wordt meestal een stukje bot uit een dijbeen of rib gehaald. Dit wordt op de plek van het verdwenen neuskraakbeen geplaatst. Mensen die deze operatie hebben ondergaan vertelden ons dat het vooral pijn doet op de plek waar het stukje bot is weggehaald. Het duurt wel even voor dat over is.